سیدامین طاهایی

یکی از مهم ‌ترین بخش ‌های حیات اجتماعی و فرهنگی جوامع، سبک و سلوک زندگی است. هر جامعه‌ای شیوه و سبک حیات خاص خود را داراست که با خصوصیات اجتماعی، اعتقادی، دینی و فرهنگی مردم آن سرزمین هماهنگی و سازگاری وافری دارد. جایگاه سبک زندگی بومی و محلی در رشد و پیشرفت جوامع به حدی است که دیگر عرصه ‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی از سبک و سلوک زندگی ساکنان آن جامعه نشأت می گیرد و تا زمانی که مردم به فرهنگ و سنن و آداب و رسوم خود پایبند باشند، به قلّه‌های بلند موفقیت و ترقی دست خواهند یافت.
متأسفانه در دهه‌های اخیر شاهد تهاجم فرهنگ و رسوم غربی در کشورهای در حال توسعه هستیم و مردمان و بخصوص نسل جوان با تأثیرپذیری از این فرهنگ تهاجمی بسیاری از تعلّقات و باورهای سنتی خود را از دست داده‌اند. رهبر معظم انقلاب درباب نفوذ فرهنگ غربی می فرمایند: «غربی‌ها آنجایی که توانستند، بنیان های فرهنگی و اعتقادی را از بین بردند.
بعضی از وزرا و نخبگان سیاسی دستگاه پهلوی که جنبه فرهنگی داشتند، اینها عامل غرب بودند، برای دگرگون کردن فرهنگ کشورمان؛ و هرچه توانستند، کردند؛ یک مقوله‌اش مسئله‌ کشف حجاب بود، یک مقوله‌اش فشار بر روحانیون و زدودن حضور روحانیون از کشور بود، و مقولات فراوان دیگری که در دوران رضاخان پهلوی دنبال می شد. فرهنگ غربی، فرهنگ مهاجم است؛ هرجا وارد شود، هویت ‌زدایی می‌کند؛ هویت ملتها را از بین می‌برد. فرهنگ غربی، ذهن‌ها را، فکرها را مادی می‌کند، مادی پرورش می‌دهد؛ هدف زندگی می‌شود پول و ثروت؛ آرمان های بلند، آرمان های معنوی و تعالی روحی از ذهن ها زدوده می‌شود. خصوصیت فرهنگ غربی این است.»
کشورهای غربی و اروپایی هزینه‌ های هنگفتی را صرف تبلیغات و سینما می کنند تا بتوانند با استفاده از تبلیغات گسترده فرهنگ ضدارزش خود را وارد کشورهای دیگر نمایند و با تغییر فرهنگ و سبک زندگی این جوامع بتوانند زمینه‌ سلطه‌ سیاسی و اقتصادی خود را فراهم سازند. رهبر معظم انقلاب تحلیل ‌های ارزشمندی را در این زمینه بیان داشته‌اند: «یکی از نکاتی که باید در مواجهه با دنیای غرب کاملاً به آن توجه داشت، عامل و ابزار هنری است که در اختیار غربی‌هاست. اینها از هنر حداکثر استفاده را کرده‌اند، برای ترویج این فرهنگ غلط و منحط و هویت‌سوز؛ بخصوص از هنرهای نمایشی، بخصوص از سینما حداکثر استفاده را کرده‌اند. اینها به صورت پروژه‌ای یک ملت را تحت مطالعه قرار می‌دهند، نقاط ضعفش را پیدا می‌کنند، از روان ‌شناس و جامعه ‌شناس و مورخ و هنرمند و اینها استفاده می‌کنند، راههای تسلط بر این ملت را پیدا می‌کنند؛ بعد به فیلمساز، به فلان بنگاه هنری در هالیوود سفارش می‌کنند که بسازد و می‌سازد. بسیاری از فیلم هایی که برای ماها و برای کشورهایی نظیر ما می‌سازند، از این قبیل است.»
تغییر سبک و سلوک زندگی نتایج و پیامدهای منفی برای کشورها دارد، چرا که ورود فرهنگ نامتناجس و ضد ارزش غرب با مقتضیات اجتماعی و سنّت جوامع شرقی در تضاد می باشد. مقام معظم رهبری در سخنان خود پیامدهای نامطلوب این تهاجم را چنین تحلیل می نمایند:
«تقلید از غرب برای کشورهایی که این تقلید را برای خودشان روا دانستند و عمل کردند، جز ضرر و فاجعه به بار نیاورده؛ حتّی آن کشورهایی که به‌ظاهر به صنعتی و اختراعی و ثروتی هم رسیدند، اما مقلّد بودند. علت این است که فرهنگ غرب، یک فرهنگ مهاجم است. فرهنگ غرب، فرهنگ نابودکننده فرهنگ هاست. هرجا غربی‌ها وارد شدند، فرهنگ های بومی را نابود کردند، بنیان های اساسیِ اجتماعی را از بین بردند؛ تا آنجایی که توانستند، تاریخ ملت ها را تغییر دادند، زبان آنها را تغییر دادند، خط آنها را تغییر دادند.»
بنابراین پایبندی به سبک زندگی موجب رشد و تحول عرصه‌ های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی می شود، در حالی که ورود فرهنگ و تمدن بیگانه و غربی به کشور موجب شیوع چالش‌ها و بحران ‌های متعدد می گردد.
منبع: روزنامه رسالت